OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE OYUNUN ÖNEMİ

Okul öncesi dönemde çocuklar oyunları kullanarak aslında sadece zaman geçirmezler. Bu dönem onların duygusal, sosyal ve bilişsel becerilerinin en hızlı geliştiği dönemdir. Oyun; onların dünyayı anladıkları, kendilerini ifade ettikleri ve etkileşimde bulundukları çok önemli bir araçtır.

Duygusal gelişimi üzerindeki hem deneyimleme hem de iyileştirici etki çok büyük bir öneme sahiptir. Oyun sırasında pek çok farklı duyguyu deneyimlerler ve bu duyguları anlamlandırmaya çalışırlar. Zorlu bir oyunda stresle başa çıkabilmeyi tecrübe ettiği gibi, oyunu kaybetme gibi bir durumda hayal kırıklığını da deneyimler. Bu beceriler onun uzun vadede hayat içerisinde bu tarz durumlara vereceği tepkiler için bir zemin oluşturur. Özgüven gelişimini de desteklemektedir. Kendi bağımsızlığını fark etmesi, başkalarının sınırlarına saygı duyabilmesi, isteklerini ifade edebilmesi ve başarılarıyla gurur duyması; onun kendi benliğini keşfetmesinde ve özgüveninin gelişmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Zorlandığı durumları oyun aracılığıyla iletişim kurarak hem ifade edip hem de çözümlemeye çalışması da iyileştirici gücün iyi bir örneği olabilir.

Bilişsel gelişim için de çok değerli bir yere sahiptir. Bu yaşlarda henüz soyut düşünme becerileri çok yeni gelişim gösterir ve oyun sırasında bu yeteneği gelişmeye başlar. Problem çözme, mantık yürütme, neden-sonuç ilişkisi kurabilme gibi karmaşık becerilerin gelişiminde oynanan oyunlar uzun vadede olan gelişim için çok önemlidir. Örneğin; bloklarla oynanan bir oyunda hem el-göz koordinasyonunu hem de yaratıcı düşünerek farklı açılardan bakabilme becerisini geliştirir.

Sosyal ilişkiler kurabilmesinin temeli de oyun ile atılır. Çocuk oyun esnasında diğerleri ile iletişim kurmayı öğrenir. Bu sağlıklı iletişim deneyimlenirken aynı zamanda paylaşma, sırayla oynama ve başkalarının duygularını anlamaya çalışma gibi sosyal tecrübelerin kazanımı da desteklenmiş olur. Grup halinde oynanan oyunlarda liderlik ve takım halinde hareket edebilme gibi süreçlerde desteklenebilir.

Tüm bu gelişimsel süreçler göz önüne alındığında; akranlar ile oynanan oyunlar ya da bireysel-bağımsız oynanan oyunlar çok önemli yerlere sahiptir. Fakat; evde ebeveyn ile oynanan oyunlar da çok önemlidir. Özellikle bu yaş grubundaki çocukların ebeveyn ile güvenli bağlanma sürecinde, ebeveyn ile kaliteli vakit geçirebilme ve sağlıklı iletişim kurabilme gibi deneyimler yaşamasında çocukla oynanan oyun etkilidir. Onun yaşına uygun oyunlar ile dikkatini sürdürmesine ve oyunu tamamlayabilmesine destek olmalısınız. Zaman zaman oyunu siz kurabilir onun size eşlik etmesini destekleyebilirsiniz. Her zaman kazanan veya kaybeden olmamalısınız. Çocuk hem kazanmayı hem de kaybetmeyi deneyimleyebilmelidir. Oyun gerçek hayatın daha küçük ve güvenli bir alanda tecrübe edilmesidir. Bu düşünceden hareketle; çocuğun gelişimsel süreçlerinin desteklenmesine ek olarak onun oyun oynayarak hayat tecrübesinin artmasına da destek olmak çok önemlidir.